1. Chất béo có lợi MUFA, PUFA là gì?

MUFA, PUFA đều là những acid béo không bão hòa có nguồn gốc từ thực vật hoặc động vật. Trong đó MUFA (tên viết tắt của Monounsaturated Fatty Acids)) là chất béo không bão hòa đơn, tức là trong cấu tạo của nó chỉ có một nguyên tử cacbon liên kết đôi. Còn PUFA (tên đầy đủ là Polyunsaturated Fatty Acids) là chất béo không bão hòa đa, có chứa hai hoặc nhiều nguyên tử liên kết đôi trong phân tử.

MUFA có nhiều trong các loại hạt chứa hàm lượng dầu béo cao như oliu và dầu oliu, đậu phộng, hạnh nhân, hạt hướng dương,… Có nhiều loại MUFA khác nhau, có thể kể đến như acid oleic, acid palmitoleic, acid vaccenic,… Tuy nhiên acid oleic là phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% lượng tìm thấy so với các loại MUFA còn lại.

PUFA thì chủ yếu có trong các loại cá như cá hồi, cá ngừ, hạt óc chó, dầu đậu nành,… Các loại PUFA được quan tâm nhất hiện nay đó là acid béo thuộc nhóm Omega-3 và Omega-6. Đây đều là chất béo quan trọng cơ thể không tự tổng hợp được mà chỉ có thể hấp thụ qua thức ăn.

2. Vai trò của MUFA, PUFA đối với sức khỏe

Chất béo không bão hòa MUFA, PUFA được Hội tim mạch Hoa kỳ khuyến cáo sử dụng cho mọi đối tượng, đặc biệt là người cao tuổi bởi những lợi ích tuyệt vời sau đây:

- Các chuyên gia dinh dưỡng gọi MUFA và PUFA là những “chất béo tốt” bởi tác dụng có lợi trên hệ tim mạch. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy MUFA & PUFA giúp làm tăng tỷ lệ cholesterol tốt (HDL-cholesterol), đồng thời giảm mức cholesterol xấu (LDL-cholesterol). Từ đó giúp hạn chế nguy cơ mắc các bệnh xơ vữa động mạch, huyết áp cao, đột quỵ, nhồi máu cơ tim,…

- Ngoài tác dụng trên hệ tim mạch, MUFA còn giúp kiểm soát lượng đường trong máu, cải thiện độ nhạy với insulin. Do vậy bổ sung MUFA trong chế độ dinh dưỡng rất tốt cho người tiểu đường, tiền tiểu đường.

- Chế độ ăn giàu MUFA có thể giúp giảm viêm ở bệnh nhân mắc hội chứng chuyển hóa so với chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa.

- Trong khi đó, 2 loại PUFA là Omega-3 và Omega-6 là một trong những thành phần quan trọng cấu tạo nên tế bào não, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Cho nên, việc bổ sung thêm các thực phẩm, sản phẩm có chứa PUFA là rất cần thiết để đáp ứng sự phát triển nhanh về não bộ của trẻ trong những năm tháng đầu đời.

- Omega-3 còn giúp tăng cường sức khỏe cho phụ nữ mang thai, thúc đẩy sự phát triển về thần kinh, thị giác cho thai nhi. Bên cạnh đó, bổ sung Omega-3 cũng giúp giảm căng thẳng, stress và hỗ trợ trí nhớ rất tốt cho người cao tuổi.

3. Bổ sung MUFA, PUFA như thế nào cho đúng cách?

Khẩu phần ăn được coi là cân bằng dinh dưỡng khi năng lượng từ chất béo không no chiếm 10-15%, trong đó tỉ lệ chất béo bão hòa đơn (MUFA) với tỉ lệ chất béo bão hòa đa (PUFA) là 1:1. Để đạt được tỉ lệ tối ưu của các loại chất béo này, cần bổ sung chúng trong thực phẩm tự nhiên, kết hợp với dùng những sản phẩm hỗ trợ khác có chứa MUFA, PUFA.

Nguồn bổ sung MUFA tốt nhất đó là từ thực phẩm nguồn gốc thực vật, bao gồm các loại hạt và dầu oliu.

Một số loại thực phẩm rất giàu MUFA được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng, hàm lượng MUFA có trong 100 gam mỗi loại như sau:

- Dầu ô liu: 73,1 gam

- Hạnh nhân: 33,6 gram

- Hạt điều: 27,3 gam

- Đậu phộng: 24,7 gram

- Hạt dẻ cười: 24,2 gam

- Ô liu: 15gram

- Hạt bí ngô: 13,1 gam

- Thịt lợn: 10,7 gam

- Bơ: 9,8 gam

- Hạt hướng dương: 9,5 gam

- Trứng: 4 gam

- Omega-3 và Omega-6 là họ acid béo được nhiều người quan tâm và quan trọng nhất thuộc nhóm PUFA. Omega-3 có nhiều trong các loại cá biển như cá hồi, cá thu, dầu gan cá tuyết,… Do vậy, trong chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là đối với người cao tuổi, nên tăng cường bổ sung cá ít nhất 2 lần/ tuần. Trường hợp có những người dị ứng với cá hoặc không ăn được thường xuyên thì cần cân nhắc bổ sung Omega-3 từ các loại dầu cá hoặc sữa có thành phần Omega-3 hoặc PUFA nói chung.

Lượng Omega-3 hợp lý bổ sung cho cơ thể là 3g/ngày. Lưu ý nếu như sử dụng quá liều sẽ gây tình tình trạng chảy máu nướu, chảy máu cam, tiêu chảy, trào ngược acid dạ dày,…

Còn với Omega-6 sẽ có nhiều trong dầu đậu nành, dầu hướng dương, bơ, trứng,… Một điều cũng rất quan trọng đó là cần cân bằng tỷ lệ bổ sung Omega-3 và Omega-6. Các chuyên gia y tế khuyến cáo tỷ lệ Omega-3/Omega-6 trong chế độ ăn nên là 4/1 hoặc ít hơn. Nếu dư thừa lượng Omega-6 trong cơ thể cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ bất lợi cho cơ thể.

Để dễ dàng hơn trong việc cân bằng tỉ lệ PUFA, MUFA cho chế độ dinh dưỡng, người dùng cũng có thể lựa chọn sản phẩm đã được cân đối sẵn tỉ lệ các chất béo lành mạnh này như trong soup cao năng lượng Suppro. Không chỉ chứa lượng acid béo PUFA, MUFA dồi dào mà còn chứa các thành phần dưỡng chất quan trọng khác như đạm Whey, kẽm, Selen hữu cơ và Sulforaphane giúp cải thiện và tăng cường sức khỏe.

4. Sữa hạt cao cấp SBG - Nut Milk Plus sử dụng thành phần tự nhiên chứa MUFA & PUFA